
"Найдарожшы куток на зямлі" для Івана Сяргеевіча Арабейкі – вёска Хмелева Жабінкаўскага раёна, дзе ён з'явіўся на свет 26 сакавіка 1942 года. У сям'і Сяргея Паўлавіча і Фядосіі Ільінічны, дзе нарадзіўся паэт, было дзевяць дзяцей, Іван быў сёмым па ліку дзіцём. Маці граматы не мела, але ўсім сваім жыццём перадавала дзецям вялікую сялянскую мудрасць – любіць працу, вучыцца, цярпліва і мужна пераносіць нягоды жыцця. Бацька меў сямігадовую адукацыю, скончыў Маладзечанскую настаўніцкую семінарыю і працаваў у Хмелева настаўнікам, ведаў шмат мясцовых паданняў, легендаў, казак, любіў чытаць на памяць вершы А. Пушкіна, байкі І. Крылова.
Жылі небагата. У дзяцінстве Ваня з братам Вовай наймаліся пасвіць кароў, за працу плацілі жытам, што для сям'і было добрай падмогай.
З 1949 года Іван Арабейка вучыўся ў Хмелеўскай сярэдняй школе. Вельмі захапляўся маляваннем, ён не толькі пісаў фарбай навакольныя пейзажы, але мог і партрэты. Недзе з чацвёртага класа пачаў пісаць вершы, спачатку на рускай мове. Падштурхнула да творчасці, запаліла іскрынку ў душы хлопца настаўніца Ганна Мікалаеўна Брашчук. У 1957 годзе ў газеце "Піянер Беларусі" быў аб'яўлены конкурс твораў пра Вялікую Айчынную вайну, і Іван асмеліўся паслаць у газету верш "Магіла партызан". Але атрымаў адказ з адмоўнай ацэнкай твора за подпісам Хведара Жычкі. Гэта на некаторы час прыглушыла цікавасць юнака да літаратуры.
Паэтычны дар у Івана межаваўся з дакладнымі навукамі. Таму ў 1959 годзе, пасля заканчэння дзесяцігодкі, ён паступіў у Беларускі палітэхнічны інстытут на хіміка-тэхналагічны факультэт. Будучы студэнтам старэйшых курсаў, наведваў пасяджэнні літаратурнага аб'яднання пры газеце "Чырвоная змена", у якой у 1963 годзе быў надрукаваны першы верш паэта "Клён". Публікацыя акрыліла паэта. З таго часу ён пачаў сур'ёзна працаваць над вершамі.
Пасля заканчэння інстытута ў 1964 годзе, атрымаўшы дыплом інжынера-тэхнолага сілікатнай прамысловасці, Іван Сяргеевіч трапіў па размеркаванні на шклозавод "Нёман" у пасёлак Бярозаўка Лідскага раёна Гродзенскай вобласці. Таму ў кнігах Арабейкі, асабліва ў першым зборніку "Услед за сонцам", часта сустрэнеш вершы, прысвечаныя шкладувам, рабочаму класу. У 1968 годзе ён вярнуўся ў Брэст. Працаваў майстрам змены на заводах зборнага жалезабетону (1968–1969) і газавай апаратуры (1971–1973), выкладчыкам кафедры ачысткі прыродных і сцёкавых вод Брэсцкага інжынерна-будаўнічага інстытута (1967-1971), інжынерам камбіната па добраўпарадкаванню горада (1973–1975). З 1975 года Іван Арабейка працуе ў Бресцкім аддзяленні гандлёва-прамысловай палаты Беларусі.
У ліпені 1972 года Іван Сяргеевіч Арабейка ажаніўся з Вольгай Пятроўнай, у 1973 годзе ў сям'і нарадзіўся сын Аляксей, а ў 1976 – Іван.
З 1979 года Іван Арабейка – член Саюза беларускіх пісьменнікаў.
У1981 – 1983 гг. ён вучыўся на Вышэйшых літаратурных курсах у Маскве, куды яго рэкамендаваў Саюз пісьменнікаў Беларусі. Гэта быў час, насычаны цікавымі падарожжамі па літаратурных мясцінах і сустрэчамі з многімі пісьменнікамі.
Свой першы паэтычны зборнік, які выйшаў у 1972 годзе ў выдавецтве "Мастацкая літаратура", Іван Арабейка назваў "Услед за сонцам". Вобраз сонца звязаны ў яго вершах найперш з сагрэтымі яго промнямі аколіцамі роднай вёскі Хмелева. Чым бы ні займаўся Іван Сяргеевіч, ён памятаў яркія фарбы маленства, водар вёскі і вобраз маці, якая так рана памерла.
У 1978 годзе І. Арабейка выдаў свой другі пэтычны зборнік "Асенні ранак", у які акрамя вершаў увайшла паэма пра подзвіг абаронцаў Брэсцкай крэпасці. Не мог Арабейка – дзіця вайны – абмінуць подзвіг бацькоў. Лірычная паэма "Сцяна" была напісана пад уплывам ад сустрэч з удзельнікамі абароны цытадэлі. "Арабейка, – як адзначае крытыка, – стварыў лірычную ў аснове паэму, галоўнай тэмай якой з'яўляецца даніна пашаны героям ад палявой і сялянскай берасцейскай зямлі."
З сярэдзіны 80-х Іван Сяргеевіч адышоў ад актыўнай паэтычнай дзейнасці амаль на 20 гадоў. Фактычна знік з літаратуры, зрэдку адорваў чытача невялікімі перакладамі на беларускую мову украінскіх паэтаў. Яго вершы друкаваліся ў перакладах на рускую, ўкраінскую і грузінскую мовы. Першая спроба вяртання Івана Арабейкі да паэзіі адбылася ў 2005 годзе вершам "І зноў вясна, і зноў цвітуць сады", у цэнтры якога – лёс земляка, прайшоўшага праз агонь вайны і пекла палону. Верш "І зноў вясна, і зноў цвітуць сады" быў апублікаваны ў Жабінкаўскай раённай газеце "Сельская праўда" да 60-годдзя Вялікай Перамогі. А ў пачатку 2007 года аўтар прынёс у рэдакцыю "Сельскай праўды" звыш двух дзясяткаў твораў, напісаных апошнім часам: "Даўняе", "Ліда", "Маліны", "Быў" і інш. Тэмы ўсё тыя ж, якія падымаліся ў Арабейкавых зборніках, усё тое ж уменне працаваць са словам, але творы гучаць па-філасофску абвострана.
Вершы Арабейкі друкаваліся ў літаратурных альманахах "Жырандоля" Брэсцкага абласнога аддзялення Саюза беларускіх пісьменнікаў і "Світязь" Валынскай арганізацыі Саюза пісьменнікаў Украіны, у штогодніку "Дзень паэзіі", у літаратурным зборніку "Братэрства", у "Беларускім календары на 1970 год", у штотыднёвіку "ЛіМ", у часопісах "Полымя", "Маладосць", "Нёман", "Беларусь", "Роднае слова". Свае вершы паэту Івану Арабейку прысвяцілі Расціслаў Бензярук, Алесь Каско.
З новымі творчымі задумкамі Іван Сяргеевіч сустрэў свой сямідзесяцігадовы юбілей: сустракаўся ў Брэсце з сябрамі творчага саюза, выступаў перад аматарамі паэзіі. 29 сакавіка 2012 года ў Жабінкаўскай цэнтральнай раённай бібліятэцы ў рамках пасяджэння клуба "Суразмоўнік" прайшоў паэтычны вечар Івана Арабейкі "I стала песняй назаўжды", прымеркаваны да 70-гадовага юбілею паэта, павіншаваць якога завіталі Алесь Каско і Аляксей Ганчук, а таксама навучэнцы ДУА "Хмелеўская сярэдняя школа" Жабінкаўскага раёна.
Трэці зборнік паэта – "Сказаць хачу" – выдадзены ў 2012 годзе. За яго ў лістападзе гэтага ж года аўтар атрымаў літаратурную прэмію імя У. Калесніка. І не выпадкова кніга мае такую назву, Івану Арабейку ёсць што сказаць чытачу, перадаўшы яму сваё бачанне свету, сваю любоў да роднай зямлі і яе людзей.
У лютым 2013 года на базе Жабінкаўскай школы мастацтваў супрацоўнікі цэнтральнай раённай бібліятэкі правялі прэзентацыю новага зборніка вершаў Арабейкі "Сказаць хачу", на якой выступілі беларускія пісьменнікі Алесь Каско і Расціслаў Бензярук. У красавіку 2017 года ў Жабінкаўскай цэнтральнай раённай бібліятэцы праведзена літаратурная вечарыны да 75-годдзя паэта. Сабралася нямала аматараў Арабейкавай паэзіі: былы выкладчык Брэсцкага дзяржуніверсітэта Уладзімір Барысюк, пісьменнікі Ярына Дашына і Расціслаў Бензярук, сябар маленства Аляксей Дошчык, члены клуба "Суразмоўнік" і вучні-старшакласнікі з першай гарадской школы. 27 сакавіка 2022 бібліятэкар Хмялеўскай сельскай бібліятэкі Ала Мікуц правяла паэтычнае рандэву, прысвечанае юбілейнай даце паэта-земляка, наведаўшы разам з прыхільнікамі таленту Івана Арабейкі яго сядзібу.
У цяперашні час Іван Сяргеевіч Арабейка жыве ў вёсцы Жыцін Жабінкаўскага раёна. Яго вершы і пераклады рэгулярна друкуюцца ў мясцовым друку.
Смотрите нас на YouTube
Ленинская сельская библиотека
Сахарозаводская городская библиотека
Жабинковская детская библиотека
Жабинковская районная библиотека
Ракитницкая сельская библиотека
Ленинская сельская библиотека
Сахарозаводская городская библиотека
Центральная районная библиотека
Жабинка читающая
Читайте нас в Telegram